Sinh viên ngành Công nghệ thông tin (CNTT) đang phải đối mặt với những thách thức mới trong thời đại trí tuệ nhân tạo (AI) phát triển nhanh chóng. Không chỉ phải cạnh tranh với bạn bè để có việc làm, họ còn phải đối mặt với cuộc đua với chính công nghệ mà họ đang theo đuổi. Nguyễn Thị Giang, sinh viên năm cuối ngành Khoa học Máy tính tại Đại học Bách khoa Hà Nội, chia sẻ rằng cô cảm thấy áp lực và lo lắng về tương lai khi AI đang thay đổi nhanh chóng.

Theo Giang, sinh viên ngành IT hiện nay có thể chia thành ba nhóm tâm lý: nhóm hoang mang, mất phương hướng; nhóm bị động, chờ đợi; và nhóm chủ động, chủ động học cách dùng công cụ mới và tham gia các dự án thực tế. Điều này cho thấy sự cần thiết của việc thay đổi cách tiếp cận và học tập để thích nghi với sự phát triển của AI.

Anh Nguyễn Đức Thiện, lập trình viên tại công ty TNHH Công nghệ và Giáo dục Medoo, cho rằng sự xuất hiện của AI không chỉ là xu hướng mà đã trở thành một phần tất yếu trong công việc. AI có thể giúp kiểm tra, đánh giá, tái cấu trúc mã nguồn, thậm chí code thay cho lập trình viên. Tuy nhiên, điều đó cũng đòi hỏi lập trình viên phải tư duy sâu hơn, hiểu rõ logic hệ thống và nắm được bối cảnh tổng thể của dự án.

Bà Trần Hồng, Giám đốc nhân sự tại Công ty Cổ phần Nhân lực Quốc tế HRI (HRI Group), cho rằng sinh viên mới ra trường ngành IT đã giảm cơ hội việc làm rõ rệt, khoảng 50%. Ngay cả cơ hội thực tập cũng đã không còn nhiều như trước đây. AI đang thay đổi sâu sắc cách doanh nghiệp tuyển người từ số lượng cho tới tiêu chí lựa chọn.

Để thích nghi với sự thay đổi này, doanh nghiệp hiện tại cần nhiều hơn một người làm chuyên môn mà không biết vận dụng công nghệ, không chỉ những người đã có kinh nghiệm, mà áp dụng ngay cả với các sinh viên mới ra trường. Các bạn cần biết vận dụng AI để tối ưu công việc, chủ động học hỏi, và sẵn sàng thích nghi với thay đổi nhanh chóng của công nghệ.

Do đó, ngoài kiến thức chuyên ngành, sinh viên cần rèn luyện kỹ năng mềm, khả năng tự học, làm việc từ xa, giao tiếp quốc tế và quản lý công việc hiệu quả. Kinh nghiệm làm dự án thực tế, thành tích trong các cuộc thi học thuật hoặc đóng góp mã nguồn mở cũng là điểm cộng lớn.

Trí tuệ nhân tạo không đơn thuần là cơn bão quét qua ngành CNTT, mà còn là cơn sóng ngầm đang âm thầm định hình lại chuẩn mực mới của thị trường lao động. Trong bối cảnh đó, sinh viên IT không thể tiếp tục học theo lối mòn, không thể chỉ dựa vào giáo trình hay tấm bằng đại học.

Thay vì sợ bị thay thế, sinh viên nên tập trung làm chủ công nghệ, bắt đầu từ chính nền tảng kiến thức vững, khả năng tự học, tư duy phản biện và kỹ năng giải quyết vấn đề. Đừng quá phụ thuộc vào AI như một ‘phao cứu sinh’, mà hãy coi nó như một ‘cộng sự thông minh’ giúp mình nâng cao năng suất và sáng tạo.

Đội bóng rổ THPT Tây Hồ đã có một màn “lội dòng” ấn tượng, vượt qua đối thủ THPT Yên Hoà với tỷ số 21-19 trong một trận đấu đầy kịch tính thuộc khuôn khổ bảng M nội dung U18 nữ Giải Bóng rổ Học sinh – Sinh viên: Cúp Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam & MVP Academy (GMB League) vào tối ngày 25/7.

Trận đấu bắt đầu với cả hai đội chủ động tăng tốc, tạo nên một thế trận giằng co đầy căng thẳng. Đội Yên Hoà đã nhập cuộc với tinh thần quyết liệt, triển khai lối chơi phòng ngự áp sát và tận dụng tốt các cơ hội để gây sức ép lên đối thủ ngay từ những phút đầu tiên. Tuy nhiên, đội Tây Hồ đã vùng lên mạnh mẽ và liên tục gây sức ép về phía bảng rổ đối phương, mặc dù đội Yên Hoà vẫn giữ vững lợi thế dẫn trước.

Đến hiệp 2, đội Yên Hoà tiếp tục duy trì thế trận và kết thúc hiệp đấu với tỷ số 11-8 nghiêng về họ. Tuy nhiên, thế trận trở nên gay cấn hơn bao giờ hết khi hai đội liên tục rượt đuổi về điểm số trong hiệp 3. Đội Tây Hồ đã tận dụng tối đa lợi thế thể hình và khả năng dứt điểm, từng bước thu hẹp khoảng cách và vượt lên dẫn trước.

Hiệp 4 diễn ra đầy căng thẳng khi khoảng cách giữa hai đội chỉ còn 2 điểm sau ba hiệp đấu. Đội Tây Hồ đã thi đấu chững chạc, kiểm soát tốt thời gian và chọn lựa những tình huống tấn công hợp lý, mang về những điểm số quan trọng. Chiến thắng của đội Tây Hồ đến từ sự điều chỉnh hợp lý về chiến thuật và bản lĩnh vượt qua áp lực của toàn đội.

Huấn luyện viên Lê Đức Hiếu của đội bóng rổ Trường Trung học phổ thông Tây Hồ bày tỏ: ‘Ngay từ đầu trận, các cầu thủ đội chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn khi bị đối phương dẫn trước với khoảng cách điểm khá xa. Tuy nhiên, điều tôi ghi nhận là tinh thần thi đấu không bỏ cuộc của các em.’

Về phía đội bóng rổ Trường Trung học phổ thông Yên Hoà, huấn luyện viên Đỗ Minh Quang cho biết: ‘Chúng tôi đã có một khởi đầu rất tốt, nhưng bước sang những hiệp sau, thể lực suy giảm cùng với một số tình huống mất tập trung đã khiến đội đánh mất thế trận.’

Cầu thủ số 7 Bùi Trà My đến từ đội Tây Hồ không giấu nổi niềm vui sau khi giành chiến thắng chung cuộc. Chia sẻ sau trận đấu, Trà My bày tỏ: ‘Đây thực sự là một trận đấu căng thẳng đến những giây cuối cùng. Lúc bị dẫn điểm, cả đội hơi chệch nhịp và có phần mất tinh thần. Nhưng sau khi điều chỉnh lại đội hình và siết lại hàng phòng ngự, đội em bắt đầu lấy lại thế trận.’

Giải Bóng rổ Học sinh – Sinh viên GMB: Cúp Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam & MVP Academy (GMB League) là một sân chơi rèn luyện thể chất, nâng cao đời sống tinh thần và học tập hiệu quả, đồng thời tăng cường giao lưu học hỏi, nêu cao tinh thần đoàn kết, thúc đẩy phong trào tập luyện thể dục thể thao cho học sinh, sinh viên trên toàn quốc.

TP Đà Nẵng đang lên kế hoạch tăng cường nhân lực để hỗ trợ quá trình chuyển đổi số tại các xã, phường trên địa bàn. Mới đây, ông Lương Nguyễn Minh Triết, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, đã ký công văn gửi các sở, ban, ngành và UBND các xã, phường nhằm đẩy mạnh việc triển khai chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) tại địa phương.

Theo đó, thành phố sẽ cử sinh viên ngành CNTT từ các trường đại học về hỗ trợ các xã, phường trong quá trình chuyển đổi số. Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng giao Sở Khoa học và Công nghệ (KHCN) làm việc với Trường Đại học FPT, Trường Đại học Công nghệ Thông tin và Truyền thông Việt – Hàn (VKU), Đại học Đà Nẵng để trao đổi về việc cử sinh viên ngành CNTT hỗ trợ tại các xã, phường.

Sở KHCN cũng được yêu cầu xây dựng tiêu chí, tiêu chuẩn hợp đồng lao động hoặc hợp đồng dịch vụ tại xã, phường và tham gia vào quy trình tuyển dụng và bồi dưỡng, tập huấn bước đầu cho các nhân sự này. Lãnh đạo UBND TP Đà Nẵng cũng yêu cầu Sở KHCN nghiên cứu, xem xét không yêu cầu nhân sự phải có trình độ đại học ngành CNTT mà ưu tiên đáp ứng yêu cầu công việc thực tế tại địa phương.

Trong trường hợp không tuyển dụng hoặc không hợp đồng lao động được nhân sự phụ trách CNTT, Sở KHCN sẽ chủ động làm việc với VNPT Đà Nẵng hoặc Viettel Đà Nẵng để hợp đồng dịch vụ cử người đến thường trực tại các xã, phường hỗ trợ công tác chuyển đổi, vận hành chính quyền điện tử và các hệ thống liên quan.

UBND TP Đà Nẵng cũng yêu cầu Sở Nội vụ thường xuyên rà soát thực trạng và nhu cầu bố trí nhân sự phụ trách CNTT tại các xã, phường. Đồng thời, theo dõi và hướng dẫn việc thực hiện hợp đồng lao động và chế độ, chính sách đối với hợp đồng lao động theo quy định.

Chế độ chính sách đối với nhân sự hợp đồng lao động sẽ được thực hiện tương tự như công chức và được hưởng mức hỗ trợ đối với người làm công tác chuyên trách về chuyển đổi số, an toàn thông tin mạng, an ninh mạng, với mức 5 triệu đồng/tháng.

Trước đó, để hỗ trợ người dân làm thủ tục hành chính nhanh chóng, thuận tiện, TP Đà Nẵng đã thành lập tổ ứng cứu công nghệ ở xã vùng cao, đặc biệt khó khăn. Sở KHCN TP Đà Nẵng cũng đề xuất chi 500 triệu đồng cho mỗi xã, phường để nâng cấp hạ tầng CNTT.

Việc tăng cường nhân lực hỗ trợ chuyển đổi số tại các xã, phường là một bước quan trọng trong việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số tại địa phương. Điều này sẽ giúp nâng cao hiệu quả công tác quản lý, cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Để đạt được mục tiêu này, các sở, ban, ngành và UBND các xã, phường cần tích cực phối hợp và triển khai các hoạt động hỗ trợ chuyển đổi số một cách hiệu quả. Sở KHCN cần nhanh chóng hoàn thiện kế hoạch và triển khai việc cử sinh viên ngành CNTT hỗ trợ tại các xã, phường.

Cùng với đó, các trường đại học cũng cần tích cực phối hợp và hỗ trợ trong việc cung cấp nhân lực có chất lượng để hỗ trợ quá trình chuyển đổi số tại các xã, phường.

Violet, một cô gái 22 tuổi đến từ Queensland, Úc, đã đạt được một cột mốc tài chính đáng ngưỡng mộ khi có hơn 100.000 USD (khoảng 2,5 tỷ đồng) tiền tiết kiệm. Không chỉ dừng lại ở đó, cô còn đặt mục tiêu mua nhà và trở thành ‘dân du mục kỹ thuật số’ trước khi bước sang tuổi 25.

Hành trình đến thành công của Violet bắt đầu từ việc học song bằng Cử nhân Kinh doanh chuyên ngành Kế toán và Cử nhân Kinh tế Bất động sản. Bên cạnh việc học, cô còn điều hành một tài khoản TikTok chuyên về tài chính cá nhân mang tên Organise My Money, thu hút hơn 170.000 lượt thích. Trên tài khoản của mình, Violet chia sẻ về các mẹo quản lý chi tiêu, bảng phân tích ngân sách và kế hoạch tiết kiệm cho sinh viên.

Để đạt được thành công như ngày hôm nay, Violet đã trải qua một hành trình không hề dễ dàng. Cô đã gửi hơn 60 đơn xin việc trong vòng 3 tháng nhưng chỉ nhận được 2 lời mời phỏng vấn. Khi đó, Violet chỉ là một sinh viên chưa có kinh nghiệm gì, nhưng cô muốn tìm cách kiếm nhiều tiền hơn để tự chủ cuộc sống.

Hiện tại, Violet đang làm 4 công việc cùng lúc, bao gồm trợ lý kế toán bán thời gian tại một startup, trợ lý hành chính cho một công ty tư vấn tài chính nhỏ, nhân viên ngành khách sạn và thỉnh thoảng làm việc tại chuỗi cửa hàng Bunnings. Tổng thu nhập của Violet rơi vào khoảng 1.200 USD/tuần (hơn 31 triệu đồng) sau thuế, tương đương hơn 60.000 USD (hơn 1,5 tỷ đồng) mỗi năm trước thuế.

Violet chia sẻ cô bắt đầu tiết kiệm từ năm 13 tuổi khi làm gia sư dạy piano và Toán ở thị trấn nhỏ của mình. Giờ đây, cô đã dành dụm được 110.000 USD (hơn 2,8 tỷ đồng) tiền tiết kiệm dùng làm đặt cọc mua nhà. Mục tiêu của Violet là mua bất động sản đầu tiên sau khi ra trường và có quyền kiểm soát cuộc sống của mình.

Sau khi tốt nghiệp, Violet dự định sẽ vừa làm việc từ xa, vừa du lịch – theo đuổi lối sống ‘digital nomad’ đang được nhiều người trẻ yêu thích. Cô sẽ thử sống và làm việc ở bất kỳ đâu mà cuộc sống đưa đến.

Mặc dù làm việc 5 ngày mỗi tuần và dành phần lớn thời gian để học, kiếm tiền, Violet vẫn cố gắng cân bằng cuộc sống cá nhân. Cô đến phòng gym mỗi sáng với bạn thân, hẹn nhau uống matcha trước giờ làm và không bao giờ bỏ lỡ sinh nhật bạn bè hay những sự kiện quan trọng.

Violet cho biết điều giúp cô duy trì động lực là khát khao tự do tài chính. Cô muốn có đủ tự do để làm điều mình thích, ở bất cứ đâu, bất cứ khi nào. Mặc dù cho rằng Gen Z phải đối mặt với nhiều thách thức tài chính hơn các thế hệ trước, Violet vẫn tin rằng với kế hoạch rõ ràng, sự kỷ luật và không ngừng cố gắng, thế hệ trẻ hoàn toàn có thể đạt được điều mình mong muốn.

Thời gian gần đây, trên các nhóm chia sẻ việc làm qua các nền tảng mạng xã hội như TikTok, Facebook, Zalo… liên tục xuất hiện các tin tuyển dụng hấp dẫn, tạo sức hút lớn với người cần việc. Tuy nhiên, đằng sau những lời rao ‘ngọt ngào’ ấy là những cái bẫy tinh vi mà các cá nhân nhẹ dạ cần đặc biệt lưu ý.

Mới đây, nhiều ứng viên trẻ, trong đó có sinh viên, đã trở thành nạn nhân của các chiêu trò lừa đảo tuyển dụng. Nguyễn Thị Kim Hà, 20 tuổi, sinh viên năm 2 tại một trường đại học ở TP HCM, chia sẻ rằng cô đã bị lừa khi ứng tuyển vào một công ty với mức lương hấp dẫn. Sau khi chuyển 600.000 đồng tiền ‘đặt cọc giữ vị trí’, cô bị chặn liên lạc và mất trắng số tiền.

Tương tự, Nguyễn Văn Khôi, sinh viên một trường cao đẳng nghề ở TP HCM, cũng bị lừa khi ứng tuyển vào một chuỗi cà phê. Anh được yêu cầu chuyển khoản 1,2 triệu đồng để mua đồng phục và đóng phí đào tạo. Tuy nhiên, khi đến địa chỉ theo lời hẹn, anh phát hiện đó chỉ là một quán cà phê nhỏ và không có doanh nghiệp nào hoạt động.

Thực tế cho thấy, các đối tượng lừa đảo thường đánh vào tâm lý cần việc nhanh, thu nhập cao và không yêu cầu kinh nghiệm của người trẻ. Các chuyên gia cảnh báo rằng người lao động cần cẩn trọng và hiểu rằng việc làm là một mối quan hệ hai chiều, yêu cầu sự phù hợp giữa người lao động và doanh nghiệp.

Chuyên gia dự báo nguồn nhân lực Trần Anh Tuấn khuyến cáo người lao động cần xác minh kỹ thông tin nhà tuyển dụng, không chuyển khoản đặt cọc khi chưa xác minh rõ ràng tính pháp lý của doanh nghiệp. Ông cũng nhấn mạnh rằng những tin tuyển dụng với từ ngữ sáo rỗng, mức lương quá cao hoặc yêu cầu đặt cọc đều mang dấu hiệu đáng ngờ.

Để tránh ‘sập bẫy’, người tìm việc cần nâng cao cảnh giác, trang bị kiến thức về pháp luật lao động và kỹ năng kiểm chứng thông tin. Các cơ quan chức năng cũng khuyến cáo người dân cần cẩn trọng khi tiếp cận các thông tin tuyển dụng trên mạng và không chia sẻ thông tin cá nhân.

Công an TP HCM cũng đưa ra cảnh báo về tình trạng lừa đảo tuyển dụng và khuyến cáo người dân không chia sẻ thông tin cá nhân, không truy cập đường dẫn lạ và không chuyển tiền theo yêu cầu từ người lạ. Khi nghi ngờ bị lừa đảo, người dân cần lưu giữ bằng chứng và trình báo cơ quan công an ngay.

Để tiếp cận kênh tìm việc chính thống, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm TP HCM Nguyễn Văn Hạnh Thục đưa ra lời khuyên rằng người lao động nên ưu tiên tiếp cận qua các kênh chính thức như sàn giao dịch việc làm, trung tâm giới thiệu việc làm công lập hoặc các nền tảng uy tín có xác minh rõ ràng nhà tuyển dụng.