Trong nỗ lực bảo vệ môi trường và giảm thiểu tác động tiêu cực đến sức khỏe con người, chính quyền thành phố Hà Nội đã đưa ra mục tiêu giảm thiểu rác thải nhựa trong sản xuất, kinh doanh và đời sống sinh hoạt. Mới đây, Hội đồng nhân dân TP Hà Nội đã thông qua Nghị quyết về các biện pháp giảm phát thải nhựa trên địa bàn, bao gồm lộ trình cụ thể để dừng sản xuất, nhập khẩu và sử dụng sản phẩm nhựa sử dụng một lần, bao bì nhựa khó phân hủy sinh học và sản phẩm, hàng hóa chứa vi nhựa.

Nghị quyết nêu rõ rằng từ ngày 1/1/2026, các khách sạn và khu du lịch trên địa bàn Hà Nội sẽ không được phép lưu hành và sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần, như bàn chải đánh răng, dao cạo râu, tăm bông, mũ tắm, cùng các chai lọ nhựa đựng kem đánh răng, sữa tắm, sữa dưỡng thể, dầu gội và dầu xả. Đến năm 2027, các chợ và cửa hàng tiện lợi sẽ không còn cung cấp miễn phí túi nylon khó phân hủy sinh học. Một năm sau đó, các sản phẩm nhựa dùng một lần và bao bì nhựa khó phân hủy sẽ bị cấm lưu hành và sử dụng.

Các cơ quan, tổ chức, đoàn thể trực thuộc thành phố sẽ không được sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần và bao bì nhựa khó phân hủy từ năm 2028. Đối với doanh nghiệp có sử dụng nhựa PE, PP trong các bao bì, phải sử dụng tối thiểu 20% nhựa tái chế từ năm 2028 và nâng lên tối thiểu 30% sau hai năm. Các doanh nghiệp cũng được yêu cầu giảm dần việc sản xuất và nhập khẩu sản phẩm nhựa sử dụng một lần, bao bì nhựa khó phân hủy sinh học và sản phẩm, hàng hóa chứa vi nhựa. Từ năm 2031, doanh nghiệp phải ngừng sản xuất và nhập khẩu các sản phẩm nhựa dùng một lần, bao bì nhựa khó phân hủy và hàng hóa chứa vi nhựa, trừ trường hợp phục vụ xuất khẩu.

Rác thải nhựa không chỉ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường mà còn tiềm ẩn nguy cơ với sức khỏe con người. Các sản phẩm nhựa dùng một lần có thể gây rối loạn nội tiết, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, hệ thần kinh và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư, béo phì, tiểu đường. Do đó, việc giảm thiểu rác thải nhựa, thay thế các sản phẩm nhựa dùng một lần là điều vô cùng cần thiết, không chỉ vì môi trường, mà còn vì tương lai bền vững và sức khỏe của mỗi người.

Để thực hiện hiệu quả mục tiêu này, cần thay đổi tư duy, nhận thức và hành vi của từng cá nhân, cũng như tìm kiếm nguyên liệu, giải pháp thay thế phù hợp. Chính quyền Hà Nội cũng như các doanh nghiệp cần chung tay thực hiện các giải pháp để giảm thiểu rác thải nhựa. Đồng thời, người dân cũng cần nâng cao ý thức về tác hại của rác thải nhựa, từ đó thay đổi hành vi tiêu dùng để hướng tới một tương lai xanh, bền vững.

Chúng ta có thể tham khảo thêm các giải pháp giảm thiểu rác thải nhựa trên toàn cầu tại Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc và Quỹ Bảo tồn Thế giới. Những nỗ lực tập thể và sự tham gia của toàn xã hội sẽ giúp Hà Nội và cả nước tiến gần hơn đến mục tiêu giảm thiểu rác thải nhựa, bảo vệ môi trường và sức khỏe con người.

Nhiều doanh nghiệp tại TPHCM đã triển khai các mô hình hoạt động thiết thực để chăm lo đời sống cho công nhân lao động. Sự quan tâm và hỗ trợ từ các doanh nghiệp không chỉ giúp cải thiện điều kiện sống mà còn tăng cường gắn bó giữa người lao động và doanh nghiệp.

Tại Khu công nghiệp Dệt may Bình An, Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Thiên Nam đã thực hiện một dự án đáng chú ý khi xây dựng khu nhà ở miễn phí cho người lao động. Khu nhà ở này bao gồm khoảng 150 phòng và được trang bị đầy đủ các công năng cần thiết như nhà giữ xe, công viên, khu thể thao và nhà giữ trẻ cho con em công nhân lao động. Sự hỗ trợ này đã giúp hàng trăm người lao động sinh sống tại đây tiết kiệm được một khoản chi phí rất lớn trong cuộc sống.

Không chỉ tập trung vào chỗ ở, Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Thiên Nam còn chú trọng đến chất lượng bữa ăn ca cho người lao động. Bữa ăn hàng ngày của cán bộ công nhân viên và người lao động luôn đảm bảo về khẩu phần, chất lượng và vệ sinh. Khu bếp ăn được bố trí thoáng, sạch và nhân viên chế biến đồ ăn được sắp xếp bài bản, tạo điều kiện cho người lao động yên tâm công tác.

Công ty TNHH Yazaki EDS Việt Nam cũng là một trong những doanh nghiệp tiêu biểu có nhiều chính sách chăm lo cho người lao động. Công ty đã xây dựng trường mầm non ngay bên cạnh công ty để nuôi dạy con công nhân lao động. Con em công nhân lao động ở độ tuổi mầm non đi học chỉ phải đóng khoản phí rất nhỏ, phần còn lại công ty chi trả hết. Sự hỗ trợ này không chỉ giúp người lao động giảm bớt gánh nặng tài chính mà còn tạo điều kiện cho con em họ được chăm sóc và giáo dục tốt.

Ngoài ra, Công ty TNHH Yazaki EDS Việt Nam còn mở siêu thị mini để phục vụ cho tất cả công nhân lao động trong nhà máy. Siêu thị có đầy đủ những mặt hàng nhu yếu phẩm cần thiết cho đời sống hàng ngày của người lao động. Người lao động có thể đến siêu thị Công đoàn mua sắm những sản phẩm, hàng hóa với mức giá ưu đãi. Điều này giúp người lao động tiết kiệm chi phí và có cơ hội tiếp cận với các sản phẩm chất lượng.

Các mô hình hoạt động này không chỉ giúp công nhân lao động tiết kiệm chi phí mà còn giúp họ cảm thấy được quan tâm và chăm lo. Qua đó, giúp doanh nghiệp giữ chân lao động và tăng cường gắn bó với công nhân lao động. Sự phối hợp giữa ban giám đốc công ty và các công đoàn cơ sở đã tạo ra một môi trường làm việc tích cực và hỗ trợ lẫn nhau.

Thông qua các hoạt động thiết thực này, doanh nghiệp đã thể hiện sự quan tâm đến đời sống của người lao động, từ đó tạo dựng mối quan hệ lao động hài hòa và ổn định. Điều này không chỉ góp phần vào sự phát triển bền vững của doanh nghiệp mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống cho người lao động.

Thành phố Hồ Chí Minh đã đặt ra mục tiêu chuyển đổi toàn bộ 400.000 tài xế công nghệ từ xe xăng sang xe điện trong ba năm tới. Đây là một mục tiêu đầy tham vọng, phù hợp với xu thế phát triển bền vững của các đô thị hiện đại. Tuy nhiên, nếu không có lộ trình hợp lý và chính sách hỗ trợ đồng bộ, việc chuyển đổi này có thể trở thành gánh nặng cho hàng trăm nghìn lao động vốn đã mong manh trước cơm áo gạo tiền.

Hiện tại, thành phố có khoảng 7,6 triệu xe máy và hơn 800.000 ô tô. Trong số đó, khoảng hơn 400.000 xe máy được sử dụng để chở khách và giao hàng qua các ứng dụng công nghệ. Mặc dù chỉ chiếm chưa đầy 5% tổng số phương tiện, nhưng lại đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc giúp thành phố vận hành thông suốt trong bối cảnh giao thông ngày càng quá tải.

Mỗi ngày, tài xế công nghệ rong ruổi trên đường từ sáng sớm đến tối muộn. Họ không chỉ đưa đón hành khách, giao hàng cho các doanh nghiệp thương mại điện tử mà còn góp phần giảm nhu cầu sở hữu xe cá nhân của người dân. Tuy nhiên, đây lại là nhóm lao động dễ bị tổn thương nhất trong xã hội. Thu nhập trung bình của tài xế công nghệ hiện chỉ khoảng 8,7 triệu đồng mỗi tháng, thấp hơn mức trung bình 10,9 triệu đồng của thành phố. Phần lớn trong số họ là lao động ngoại tỉnh, phải trang trải chi phí sinh hoạt đắt đỏ nên gần như không có tích lũy.

Một chiếc xe máy điện tiêu chuẩn hiện có giá cao hơn thu nhập trung bình hàng tháng của họ – một rào cản tài chính không nhỏ. Nếu bắt buộc chuyển đổi sang xe điện trong khi chưa có hỗ trợ cụ thể, nhiều người sẽ phải vay mượn hoặc bỏ nghề. Chính sách chuyển đổi, nếu thực hiện theo hướng bắt buộc, có thể tác động trực tiếp đến sinh kế của hàng trăm nghìn người. Với nhiều tài xế, chiếc xe không chỉ là phương tiện mưu sinh mà còn là tài sản lớn nhất mà họ sở hữu.

Việc rời bỏ nghề không chỉ đẩy những lao động này vào cảnh khó khăn mà còn gây xáo trộn chuỗi dịch vụ vận tải – logistics vốn đang giúp thành phố vận hành trơn tru. Người tiêu dùng cũng sẽ bị ảnh hưởng khi dịch vụ giao hàng và chở khách bị gián đoạn.

Ở góc độ pháp lý, câu chuyện càng cần được cân nhắc thận trọng. Hiến pháp, Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư đều bảo vệ quyền tự do kinh doanh của các doanh nghiệp cung cấp nền tảng, trong khi xe máy xăng hiện vẫn là phương tiện hợp pháp theo Luật Giao thông đường bộ và Luật Bảo vệ môi trường.

Một quyết định hành chính cứng nhắc có thể xung đột với các quy định hiện hành, đồng thời tạo ra rào cản tiếp cận việc làm đối với nhóm lao động yếu thế.

Thế giới đã có những kinh nghiệm thành công về chuyển đổi xe điện, điển hình là Thâm Quyến (Trung Quốc) và New Delhi (Ấn Độ). Thâm Quyến đã trợ cấp tối đa tương đương 7 triệu đồng cho mỗi xe điện hai bánh và thêm hơn 5 triệu đồng cho việc tiêu hủy xe xăng cũ. Tài xế công nghệ được vay ưu đãi, giảm 30% giá điện sạc và chính quyền còn miễn phí đất để lắp đặt trạm đổi pin tại các siêu thị, bãi đỗ xe.

New Delhi cũng áp dụng chính sách tương tự với mức trợ cấp từ 3 đến 9 triệu đồng mỗi xe, miễn phí đường bộ khoảng 600.000 đồng mỗi năm và hỗ trợ vay mua xe điện với lãi suất thấp. Chương trình FAME II của Ấn Độ dành tới hơn 60% ngân sách cho trợ giá mua xe và hơn 30% cho phát triển hạ tầng sạc.

Chuyển đổi sang phương tiện xanh là xu thế không thể đảo ngược, nhưng thành công hay thất bại phụ thuộc vào cách thực hiện. Một lộ trình mềm dẻo, nhân văn, đặt sinh kế người lao động vào trung tâm là điều kiện tiên quyết.

Các chuyên gia cho rằng, trước mắt, nên ưu tiên chuyển đổi với nhóm tài xế chạy toàn thời gian và xe đã sử dụng trên 10 – 12 năm, những đối tượng có tần suất di chuyển cao và gây phát thải lớn. Song song đó, cần đa dạng lựa chọn phương tiện, trong đó xe hybrid có thể là giải pháp trung gian, giúp giảm phát thải mà không tạo ra gánh nặng tài chính quá lớn.

Thành phố cũng cần tính đến các gói hỗ trợ tài chính như trợ giá trực tiếp, hỗ trợ tiêu hủy xe cũ và gói vay ưu đãi dành riêng cho tài xế công nghệ, đặc biệt là nhóm lao động ngoại tỉnh. Phát triển hạ tầng sạc đồng bộ tại các chợ, bến xe, siêu thị – những nơi tài xế thường xuyên lui tới – cũng là bước đi cấp thiết.

Giấc mơ về một thành phố xanh sẽ không thể thành hiện thực nếu những người trực tiếp tham gia vận hành đô thị bị ra rìa. Một chính sách có lý, có tình, có lộ trình rõ ràng sẽ vừa giúp bảo vệ môi trường, vừa đảm bảo sinh kế cho người lao động, đồng thời tạo cơ hội phát triển công nghiệp xanh trong nước.

Nếu TP. HCM làm tốt, biết đâu trong vài năm tới, thành phố này sẽ được nhắc đến như một biểu tượng giao thông xanh của cả nước, thậm chí là cả khu vực Đông Nam Á trong tư cách một thành phố không chỉ năng động, sôi động mà còn đáng sống.

Nhằm đảm bảo điều kiện làm việc và ổn định cuộc sống cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động tại các trung tâm hành chính cấp tỉnh và cấp xã sau sắp xếp, nhiều tỉnh đã và đang triển khai các chính sách hỗ trợ thiết thực. Những quyết sách này không chỉ thể hiện sự quan tâm của địa phương đối với đội ngũ cán bộ mà còn tạo động lực để họ yên tâm công tác và đóng góp vào thành công của mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Tỉnh Thái Nguyên là một trong những địa phương tiên phong trong việc triển khai chính sách hỗ trợ này. Hội đồng Nhân dân (HĐND) tỉnh đã thông qua Nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ đối với cán bộ, công chức, viên chức và người lao động đến công tác tại trung tâm hành chính của tỉnh. Theo đó, mức hỗ trợ tiền đi lại và hỗ trợ tiền thuê nhà đối với cán bộ, công chức, viên chức và người lao động là 4 triệu đồng/người/tháng. Đáng chú ý, khoản hỗ trợ này không dùng để tính đóng, hưởng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và không làm căn cứ tính các chế độ, phụ cấp khác.

Tương tự, tỉnh Đắk Lắk cũng đã thông qua Nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ cán bộ, công chức, viên chức và người lao động đến công tác tại trung tâm hành chính cấp tỉnh và cấp xã sau sắp xếp. Mức hỗ trợ cụ thể đối với cán bộ, công chức, viên chức và người lao động đến công tác tại trung tâm hành chính cấp tỉnh được thành lập theo Đề án sắp xếp các tỉnh Đắk Lắk và Phú Yên bao gồm: hỗ trợ chi phí đi lại 2 triệu đồng/người/tháng; hỗ trợ tiền thuê nhà ở 3 triệu đồng/người/tháng; hỗ trợ một lần với mức 2 triệu đồng/người.

Tỉnh Quảng Ngãi cũng đã ban hành nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động từ tỉnh Kon Tum (cũ) về công tác tại trung tâm hành chính tỉnh Quảng Ngãi mới sau sắp xếp. Theo đó, cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý được bố trí nhà ở công vụ. Trong thời gian chờ bố trí, họ sẽ được hỗ trợ chi phí thuê nhà 2 tháng. Các cán bộ, công chức, viên chức và người lao động khác cũng được hỗ trợ điều kiện đi lại và thuê nhà ở, với mức hỗ trợ thuê nhà 2 triệu đồng/người/tháng, chi phí đi lại là 1,6 triệu đồng/người/tháng.

Những chính sách hỗ trợ này không chỉ giúp ổn định cuộc sống cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định tổ chức bộ máy, tạo điều kiện thuận lợi để cán bộ yên tâm công tác và đóng góp vào thành công của mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Qua đó, các địa phương thể hiện sự quan tâm, chia sẻ và cam kết đồng hành cùng đội ngũ cán bộ, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động và chất lượng phục vụ người dân.

TP.HCM đang tích cực triển khai các đề án để chuyển đổi sang các loại hình giao thông bền vững hơn, giảm thiểu ô nhiễm không khí do phát thải từ phương tiện giao thông. Với vai trò là đầu tàu kinh tế và đô thị đông dân nhất, thành phố đang đối mặt với những thách thức môi trường và áp lực từ biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng.

Để giải quyết những thách thức này, TP.HCM quyết liệt đẩy mạnh xu hướng chuyển đổi xanh, xem đây là một chiến lược then chốt để phát triển bền vững, nâng cao chất lượng sống cho người dân và hiện thực hóa các cam kết quốc gia. Mới đây, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM đã đề xuất chuyển đổi 400.000 xe máy xăng sang xe máy điện cho tài xế công nghệ trong tháng 7/2025. Dự kiến, chính sách hỗ trợ và khuyến khích sẽ được áp dụng từ ngày 1/1/2026 nếu đề án được các cấp thông qua.

Theo đề xuất, các tài xế công nghệ sẽ được hỗ trợ lãi suất 2%/năm khi vay vốn để thực hiện các dự án xanh. Đây là một trong những nỗ lực của TP.HCM để khuyến khích chuyển đổi sang các loại hình giao thông thân thiện với môi trường. Bên cạnh đó, thành phố cũng đang triển khai Nghị quyết số 98 của Quốc hội về cơ chế đặc thù.

Sở Xây dựng TP.HCM đã xây dựng Đề án kiểm soát khí thải phương tiện giao thông với 2 giai đoạn cụ thể. Mục tiêu đến năm 2030 là 100% xe buýt của TP.HCM sử dụng điện, năng lượng xanh. Để hiện thực hóa mục tiêu tổng quát trên, đề án đưa ra bốn giai đoạn với các mục tiêu định lượng và gắn với lộ trình thời gian cụ thể, nhằm tạo cơ sở để đo lường, đánh giá tiến độ và hiệu quả trong giai đoạn triển khai.

Các nước trên thế giới cũng đã thực hiện chuyển đổi sang xe điện, như Trung Quốc, Na Uy. Tại Trung Quốc, thành phố Thâm Quyến là một ví dụ điển hình về chính sách hỗ trợ chuyển đổi xe điện hai bánh ở cấp đô thị. Còn tại Na Uy, chính phủ đã đưa ra loạt chính sách ưu đãi mạnh mẽ và toàn diện để khuyến khích người dân sử dụng xe điện.

Trong khi đó, Sở Xây dựng TP.HCM đang phối hợp các đơn vị liên quan hoàn chỉnh dự thảo Nghị quyết, bổ sung đánh giá tác động sau khi TP.HCM sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu, để triển khai đồng bộ trên toàn địa bàn TP.HCM mới. Dự kiến báo cáo UBND TP.HCM và trình HĐND TP.HCM trong quý IV/2025.