Các đại biểu Hội đồng Nhân dân (HĐND) thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM) đang tỏ ra lo ngại về hiệu quả công tác cũng như tinh thần làm việc của cán bộ khi phải di chuyển quãng đường xa và mất nhiều thời gian trên đường mỗi ngày. Trong phiên thảo luận của kỳ họp HĐND TPHCM lần thứ 2, khóa X, diễn ra vào chiều ngày 24/7, nhiều đại biểu đã lên tiếng thảo luận và đóng góp ý kiến về các vấn đề kinh tế – xã hội và các tờ trình được xem xét tại kỳ họp.

Đại biểu Trần Thành Trọng đề nghị thành phố cần sớm có chính sách hỗ trợ và phụ cấp chỗ ở, đi lại cho các đại biểu, cán bộ, công chức được điều động từ Bà Rịa – Vũng Tàu, Bình Dương (cũ) về công tác tại trung tâm TPHCM mới. Ông Trọng cho biết, quãng đường di chuyển quá xa, kéo theo thời gian di chuyển lên đến 3-4 giờ mỗi ngày, cùng với cường độ công việc cao sẽ ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, hiệu quả công tác và tinh thần làm việc của cán bộ về lâu dài.

Không chỉ vậy, đại biểu này cũng bày tỏ mong muốn UBND TPHCM sớm kiến nghị với Trung ương về lộ trình tăng lương tương xứng với yêu cầu nhiệm vụ mới, nhằm đảm bảo cuộc sống và động viên cán bộ, công chức, viên chức yên tâm công tác.

Phó Chủ tịch UBND TPHCM, ông Nguyễn Văn Dũng, đã có phản hồi về vấn đề này. Ông cho biết, thành phố đã có chủ trương và giao Sở Xây dựng cùng các sở, ngành liên quan rà soát và tham mưu chính sách về nhà công vụ và nhà ở cho cán bộ. Một số chính sách hỗ trợ đưa đón cán bộ, công chức, viên chức cũng đã được triển khai bước đầu.

Ông Dũng cam kết rằng thành phố sẽ tiếp tục đẩy nhanh tiến độ để sớm có chế độ phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi cho đội ngũ cán bộ yên tâm công tác, tận tụy và trách nhiệm với công việc chung. Qua đó, có thể thấy rằng, chính quyền địa phương đang tích cực tìm cách giải quyết các thách thức trên, nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống và hiệu quả làm việc cho đội ngũ cán bộ, công chức.

Trong bản tin truyền hình ‘Nhịp sống365’ ngày 4-8-2025, chương trình đã mang đến cho khán giả những thông tin đáng chú ý và đa dạng. Một trong những điểm nhấn quan trọng là thông tin về việc Đồng Nai chủ động ứng phó với mức thuế đối ứng 20% từ Hoa Kỳ, được đề cập trong phần ‘5 phút biết hết’ sáng ngày 4-8.

Bên cạnh đó, vào ngày 2-8-2025, bản tin truyền hình ‘Nhịp sống365’ cũng đã tập trung vào một số vấn đề đáng chú ý khác. Theo đó, chương trình đã có những thông tin cụ thể về kế hoạch phát triển xã Xuân Hòa theo hướng công nghiệp, thương mại – dịch vụ. Đây là một hướng đi quan trọng nhằm thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.

Ngoài ra, vào cùng ngày, bản tin cũng đã đề cập đến tình hình bố trí căn hộ cho cán bộ, công chức sau sáp nhập tỉnh tại Đồng Nai. Việc sắp xếp và bố trí chỗ ở cho các cán bộ, công chức sau quá trình sáp nhập tỉnh là một vấn đề quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của họ.

Một thông tin đáng chú ý khác trong chương trình ngày 2-8-2025 là tình quân dân ở vùng đồng bào dân tộc Chơro. Việc tăng cường gắn kết và hỗ trợ giữa quân đội và nhân dân tại khu vực này là rất cần thiết, nhằm góp phần xây dựng đời sống văn hóa và kinh tế cho đồng bào dân tộc thiểu số.

Nhìn chung, bản tin truyền hình ‘Nhịp sống365’ trong những ngày qua đã cung cấp một lượng thông tin phong phú và đa dạng, giúp khán giả cập nhật được những tin tức mới nhất và quan trọng của đất nước.

Để hiện thực hóa kỳ vọng của người dân về hành chính công vụ, đòi hỏi từng cán bộ, công chức xã phường phải tự thay đổi tư duy, tác phong và lối làm việc. Việc này không chỉ diễn ra ở cấp cao mà còn ở cấp cơ sở, nơi người dân trực tiếp tiếp xúc và trải nghiệm dịch vụ công.

Mới đây, bài viết về việc cán bộ Trung tâm hành chính công phường Thủ Đức thực hiện lời ‘cho phép, xin lỗi, cảm ơn’ đã thu hút sự quan tâm của nhiều bạn đọc. Họ bày tỏ kỳ vọng về nền hành chính công vụ ngày càng công khai, minh bạch, văn minh và chuyên nghiệp. Điều này cho thấy người dân đang mong đợi một sự thay đổi trong cách phục vụ và tương tác giữa chính quyền và người dân.

Tiến sĩ Phạm Đi, Học viện Chính trị khu vực III, cho rằng để kỳ vọng về hành chính công vụ sớm trở thành hiện thực, đòi hỏi từng cán bộ, công chức xã phường phải tự thay đổi tư duy, tác phong và lối làm việc. Trước đây, một số nơi vẫn tồn tại tâm lý người dân phải xin, trình, gặp mặt, thậm chí nhờ vả để được giải quyết công việc. Điều này không chỉ làm mất thời gian và công sức của người dân mà còn tạo ra những tiêu cực trong quá trình giải quyết công việc.

Một số cán bộ xem việc ngồi đủ giờ là hoàn thành nhiệm vụ, chưa coi sự hài lòng của người dân là thước đo thành công. Cơ chế mới đã đặt ra những nguyên tắc khác, trong đó nổi bật là hành chính phải phục vụ thay vì phải xin, kết quả công việc được đo bằng hiệu quả và sự hài lòng chứ không chỉ bằng quy trình đã hoàn tất. Điều này đòi hỏi cán bộ, công chức phải thay đổi cách làm việc, lấy người dân làm trung tâm.

Cán bộ phải làm hết việc chứ không chỉ hết giờ, phải tận tâm tiếp dân và không được lơ là, bỏ bê công vụ vì những thói quen như nhậu nhẹt hay tụ tập vô nghĩa trong giờ làm việc. Mới đây, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã nhấn mạnh yêu cầu rất rõ ràng: ‘Cán bộ cơ sở phải đi làm đúng giờ, không được nhậu nhẹt, bỏ bê công việc’. Đây là một lời nhắc nhở quan trọng nhằm chấn chỉnh kỷ luật và nâng cao trách nhiệm của cán bộ cơ sở.

Trong một nền hành chính hiện đại, kỷ luật công vụ và thái độ tận tụy là những điều kiện tiên quyết để phục vụ người dân hiệu quả và minh bạch. Khi địa giới hành chính thay đổi, quy mô xã phường mở rộng, dân cư đông hơn, nhu cầu phục vụ sẽ ngày càng đa dạng và phức tạp. Do đó, cán bộ cơ sở cần phải có những kỹ năng và phẩm chất mới để đáp ứng được nhu cầu của người dân.

Một trong những chuyển biến quan trọng nhất của mô hình mới là chuyển sang thực tiễn đời sống, sang ứng dụng công nghệ thông tin và số hóa, từ hành chính sang đồng hành và hỗ trợ người dân, doanh nghiệp để phát triển. Những yêu cầu rất cụ thể đã được đặt ra: cán bộ xã phường phải làm việc đủ tám tiếng mỗi ngày, không tự ý rời nhiệm sở, càng không được lấy lý do giao lưu, tiếp khách để nhậu nhẹt trong giờ hành chính.

Để đáp ứng các yêu cầu mới, đội ngũ cán bộ cơ sở phải hội đủ những phẩm chất và năng lực mới: tận tâm với dân, coi sự hài lòng là sứ mệnh; làm việc chuyên nghiệp, kỷ luật… Nắm vững pháp luật, công nghệ và nghiệp vụ hiện đại; chủ động đề xuất giải pháp thay vì chỉ chờ chỉ thị; gần dân, sát thực tiễn, giải quyết nhanh chóng và minh bạch mọi yêu cầu chính đáng của người dân và doanh nghiệp.

Người dân không còn phải xin xỏ, mà được phục vụ tận tâm như một quyền hiển nhiên. Nhiều cán bộ sẽ phải học lại kỹ năng, rèn lại kỷ luật và thay đổi những thói quen cũ để thích nghi với cách làm việc mới. Đây là con đường duy nhất để nền hành chính trở thành hành chính phục vụ, hiện đại, hiệu quả; để chính quyền gần dân hơn, liêm chính hơn.

Đó cũng là lời nhắc nhở cải cách hành chính không chỉ là những văn bản, khẩu hiệu hay cuộc họp, mà phải được đo bằng sự đổi thay thực chất trong thái độ và hành vi của mỗi cán bộ. Khi người dân cảm nhận được sự tận tụy, minh bạch và kỷ luật từ chính những công bộc gần gũi nhất, niềm tin xã hội sẽ được củng cố, tinh thần đoàn kết và đồng thuận sẽ lan tỏa.

Một nền hành chính phục vụ đúng nghĩa chỉ hình thành khi trách nhiệm trở thành bổn phận tự giác, và sự hài lòng của dân trở thành mục tiêu cao nhất. Từ ngày 15-8, ngoài tiền lương, hai nhóm cán bộ, công chức làm công tác chuyên trách sẽ được nhận hỗ trợ thêm 5 triệu đồng/tháng. Đây là một động thái nhằm nâng cao đời sống và thu nhập của cán bộ cơ sở, giúp họ yên tâm công tác và phục vụ người dân tốt hơn.

Việc vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp hiệu quả đòi hỏi sự thay đổi về tư duy và nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ. Đây là một yêu cầu thiết yếu để đảm bảo mô hình này có thể hoạt động hiệu quả và đáp ứng được nhu cầu của người dân.

Trước đây, cán bộ cấp cơ sở thường đóng vai trò “người thi hành luật”, tập trung vào kiểm soát, giải quyết giấy tờ và quản lý nhân khẩu. Tuy nhiên, trong mô hình “chính quyền hành động”, đội ngũ cán bộ phải chuyển đổi từ tư duy hành chính sang tư duy phục vụ, từ “làm đúng quy trình” sang “làm đến nơi đến chốn”, giải quyết thấu đáo và làm cho dân tin, đồng thuận, ủng hộ.

Sau khi thực hiện phân cấp, phân quyền, số lượng giải quyết hồ sơ thủ tục hành chính ở cấp xã tăng lên đột biến. Tại Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Sa Huỳnh, việc hướng dẫn và xử lý hồ sơ diễn ra khá thông suốt, được Nhân dân đồng tình, đánh giá cao. Ông Nguyễn Văn Huấn, cư dân phường Sa Huỳnh, tỉnh Quảng Ngãi, cho biết: “So với trước thì việc giải quyết hồ sơ nay nhanh, gọn hơn. Thuận tiện hơn so với trước phải lên thị xã làm. Cán bộ ở đây rất nhạy bén”.

Mô hình mới đòi hỏi đội ngũ cán bộ, công chức phải tập trung cao độ để thực hiện tốt. Ông Nguyễn Viết Thanh, Chủ tịch UBND phường Sa Huỳnh, tỉnh Quảng Ngãi, cho biết: “Trung tâm Phục vụ hành chính công của phường cơ bản đáp ứng cung cấp dịch vụ công cho nhân dân. Tập trung ứng dụng công nghệ thông tin xử lý hồ sơ trực tuyến cho người dân. Kiến nghị cấp thẩm quyền mở rộng đầu tư cơ sở vật chất phục vụ tốt hơn cho người dân”.

Mục tiêu lâu dài là hình thành thế hệ công dân số, thông qua công tác đào tạo và tập huấn cho cả cán bộ, công chức và người dân. Ông Trần Ngọc Sang, Chủ tịch UBND phường Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi, cho biết: “Phường Đức Phổ trước hết là bố trí cán bộ đảm bảo phù hợp năng lực chuyên môn. Thứ hai là tổ chức tập huấn nâng cao trình độ, năng lực. Thứ ba là sắp xếp, hướng dẫn các quy trình xử lý để cán bộ triển khai nhiệm vụ rõ ràng, rành mạch, công tâm phục vụ người dân”.

Dù còn nhiều việc cần làm, từ rà soát, hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền của từng cấp, sắp xếp, kiện toàn đội ngũ cán bộ đến ứng dụng công nghệ và hỗ trợ chuyển đổi số, nhưng với những ưu điểm nổi bật, mô hình mới đang từng bước hướng tới nền hành chính phục vụ, gần dân hơn, hiệu quả hơn. Ông Vũ Minh Tâm, Bí thư Đảng ủy phường Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi, cho rằng: “Qua phương thức lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền, anh em dần hiểu được và nắm được tinh thần phục vụ. Phải nói đến nay bước đầu đã khắc phục những khó khăn, trong đó các phòng ban chuyên môn đã chú trọng nâng cao chất lượng. Đặc biệt là tinh thần phục vụ của Trung tâm, qua đó đánh giá hài lòng của người dân, xem trung tâm là niềm tin và điểm tựa cho nhân dân”.

“Làm hết việc chứ không làm hết giờ” đã và đang thực hiện một cách thực chất nhất sau khi vận hành chính quyền địa phương 2 cấp. Những chuyển động tích cực ban đầu cho thấy, thành công không thể chỉ đến từ văn bản hay nghị quyết, mà phải đến từ sự đồng thuận trong dân, quyết liệt trong lãnh đạo và tận tâm trong thực thi nhiệm vụ.

Sau hai tuần triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, nhiều câu hỏi đã được gửi đến Bộ Nội vụ liên quan đến Nghị định 178 về chính sách, chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Một vấn đề đáng chú ý được quan tâm là việc cán bộ công chức cấp xã nghỉ hưu trước tuổi theo Nghị định 178 và Nghị định 67 sau đó được bầu làm bí thư chi bộ thì có phải trả lại tiền hay không?

Bộ Nội vụ đã có lời giải đáp cho vấn đề này. Căn cứ vào quy định tại Nghị định 178 (được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 67), cán bộ, công chức cấp xã đã nghỉ hưu trước tuổi và sau đó được bầu làm bí thư chi bộ thôn, tổ dân phố thì không phải hoàn trả lại tiền trợ cấp đã nhận. Điều này mang lại sự an tâm cho những người này để tiếp tục thực hiện nhiệm vụ mà không phải lo lắng về việc hoàn trả chế độ đã được giải quyết.

Bên cạnh đó, Bộ Nội vụ cũng trả lời một số câu hỏi khác liên quan đến việc thực hiện Nghị định 178. Về việc tính lương hiện hưởng để làm chế độ theo Nghị định 178 cho cán bộ, công chức làm công tác cơ yếu tại huyện ủy, Bộ Nội vụ cho biết rằng tại khoản 6 Điều 5 Nghị định số 178 (được sửa đổi, bổ sung tại khoản 3 Điều 1 Nghị định số 67) đã quy định tiền lương tháng hiện hưởng để tính hưởng chính sách, chế độ bao gồm các khoản phụ cấp. Các loại phụ cấp gồm: Phụ cấp chức vụ lãnh đạo; phụ cấp thâm niên vượt khung; phụ cấp thâm niên nghề; phụ cấp công vụ; phụ cấp ưu đãi theo nghề; phụ cấp trách nhiệm theo nghề; phụ cấp đảng đoàn thể chính trị – xã hội; phụ cấp đặc thù đối với lực lượng vũ trang.

Về vấn đề công chức điều động về xã đặc biệt khó khăn sau sáp nhập có được hưởng phụ cấp mới hay không, Bộ Nội vụ cho hay, tại Điều 13 Nghị quyết số 76 của Ủy ban thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính năm 2025 đã quy định: Người dân, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, người hưởng lương trong lực lượng vũ trang trên địa bàn đơn vị hành chính sau sắp xếp tiếp tục hưởng chế độ, chính sách đặc thù áp dụng theo vùng, theo khu vực hoặc theo đơn vị hành chính như trước khi thực hiện sắp xếp cho đến khi có quyết định khác của cấp có thẩm quyền.

Như vậy, những cán bộ, công chức và người lao động tại các đơn vị hành chính sau sắp xếp sẽ tiếp tục được hưởng các chế độ, chính sách đặc thù hiện tại cho đến khi có quyết định mới từ cấp có thẩm quyền. Điều này giúp đảm bảo sự ổn định và không làm gián đoạn các chế độ, chính sách đang được thụ hưởng.