Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam đang đứng trước cơ hội vàng để xây dựng và phát triển các Trung tâm tài chính quốc tế với mô hình chuyên biệt. Thay vì theo đuổi một mô hình tổng hợp, việc tập trung vào các lĩnh vực có lợi thế cạnh tranh và xu thế toàn cầu sẽ giúp Việt Nam tạo ra các trung tâm tài chính quốc tế hiệu quả và bền vững. Tại Hội thảo khoa học “Trung tâm tài chính quốc tế – Động lực tăng trưởng cho Việt Nam” do Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh tổ chức, các chuyên gia đã đưa ra những phân tích sâu sắc và đề xuất cụ thể cho sự phát triển của các trung tâm này.
Ba phân khúc được các chuyên gia đề xuất cho giai đoạn đầu bao gồm công nghệ tài chính (fintech), tài chính xanh, và dịch vụ quản lý tài sản cho nhóm khách hàng siêu giàu (HNWIs). Việt Nam hiện đang là thị trường fintech có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất Đông Nam Á, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) đạt 38% trong giai đoạn 2018-2023. Sự phát triển mạnh mẽ này cho thấy tiềm năng lớn của lĩnh vực fintech tại Việt Nam. Tuy nhiên, để tiếp tục thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực này, việc tạo ra khu vực công nghệ tài chính đặc thù, cùng với nền tảng định danh điện tử, dữ liệu mở và chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo tài chính là hết sức cần thiết.
Về lĩnh vực tài chính xanh, Việt Nam đang đối mặt với thách thức lớn về tài chính để thực hiện các mục tiêu khí hậu từ nay đến 2040, ước tính cần tới 370 tỷ USD. Để giải quyết thách thức này, các chuyên gia đề xuất việc xây dựng một “Trung tâm tài chính xanh” tại TP. Hồ Chí Minh, với chức năng xếp hạng ESG (Môi trường, Xã hội và Quản trị), phát hành và giám sát trái phiếu xanh. Đồng thời, việc ban hành bộ tiêu chuẩn ESG quốc gia sẽ giúp thu hút vốn quốc tế và ngăn chặn tình trạng “greenwashing” – một hình thức tẩy xanh nhằm che giấu thực tế môi trường của doanh nghiệp.
Lĩnh vực quản lý tài sản cho nhóm khách hàng siêu giàu (HNWIs) cũng được đánh giá có tiềm năng rất lớn tại Việt Nam. Với hơn 7.100 cá nhân sở hữu tài sản trên 1 triệu USD và hơn 210 người có tài sản từ 30 triệu USD trở lên, nhu cầu về dịch vụ quản lý tài sản chất lượng cao đang ngày càng tăng. Tuy nhiên, để phát triển thị trường này một cách bài bản, việc cải cách các công cụ quản lý và pháp lý, cùng với đẩy mạnh đào tạo chuyên gia theo chuẩn quốc tế là điều kiện tiên quyết.
Rút kinh nghiệm từ những mô hình thành công trên thế giới, các chuyên gia nhấn mạnh rằng một Trung tâm tài chính quốc tế không cần phải ôm đồm mọi chức năng, nhưng cần có bản sắc rõ nét và năng lực cạnh tranh khác biệt. Ba phân khúc gồm fintech, tài chính xanh và quản lý tài sản không chỉ phản ánh xu thế tài chính toàn cầu mà còn phù hợp với nhu cầu nội tại và tiềm năng sẵn có của Việt Nam. Việc tập trung vào các lĩnh vực này sẽ giúp Việt Nam xây dựng được các trung tâm tài chính quốc tế không chỉ là động lực tăng trưởng cho nền kinh tế, mà còn góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trên bản đồ tài chính quốc tế.
Với sự hỗ trợ từ chính sách và sự sẵn sàng của các chuyên gia, cơ sở hạ tầng và nguồn lực, Việt Nam hoàn toàn có thể biến mục tiêu xây dựng các Trung tâm tài chính quốc tế thành hiện thực, từ đó mở ra một tương lai mới cho sự phát triển kinh tế bền vững.